IM Rawindro Noto Soeroto

HARINDRO DIRODJO NOTO SOEROTO
Den Haag, 1 september 1928 - Den Haag, 3 oktober 2022

door Herman Keppy

Het jongetje op de foto op een Haagse zolderkamer is Harindro Noto Soeroto. Ik ontmoette hem voor het eerst omstreeks 2010 toen hij al een oude man was en sprak hem op zijn Indonesisch aan met Pak Indro. Hij vond het grappig dat ik net als hij een Indonesische vader had en een Nederlandse moeder. In zijn tijd was dat bijna een unicum. Zijn vader, de dichter, publicist en politicus Noto Soeroto, genoot in het eerste kwart van de vorige eeuw grote faam in Nederland.
Pak Indro vertelde me over zijn oudere broer Rawi die op bed ligt. Niet lang nadat de foto werd genomen en de Duitsers Nederland bezetten, ging Rawi in het verzet, werd opgepakt en moest het met de dood bekopen. Ook zus Dewi en moeder Jo Noto Soeroto-Meijer waren actief tegen de nazi's, beiden als koerier. Moeder werd gearresteerd, maar overleefde kamp Ravensbrück. Het oorlogsverhaal van de familie heb ik dankzij Pak Indro kunnen optekenen in mijn boek Zijn jullie kerels of lafaards?
Hij vertelde me ook dat hij tijdens de oorlog iets over zichzelf ontdekte: 'Het besef dat ik eigenlijk geen Nederlander was, kwam pas toen iedereen in bezet gebied een persoonsbewijs moest hebben. Ik had aanvankelijk in Den Haag een persoonsbewijs gekregen met als nationaliteit “Nederlander”. Toen mijn moeder en ik naar Zeist werden geëvacueerd, kreeg ik een nieuw persoonsbewijs met als nationaliteit “Nederlands Onderdaan”, hetgeen neerkomt op “tweederangsburger”. Ik kreeg toen ook niet langer aardappelbonnen van de voedseldistributie maar rijstbonnen! Dat feit heeft wel een en ander bij mij wakker geschud.'
Geen wonder dat hij lange tijd in Indonesië heeft gewerkt en gewoond. Totdat het Soeharto-regime aan de macht kwam. De laatste tijd verbleef hij in een verzorgingshuis. Daar is hij, las ik vandaag in de krant, afgelopen maandag rustig overleden. Selamat jalan, Pak Indro, terima kasih banyak.